Αυτογνωσία: Θεραπεύοντας τις πληγές μας! Δαμάζοντας το θηρίο μέσα μας! Αναζητώντας τον αυθεντικό μας εαυτό!

Η αυτοεκτίμηση και η αυτογνωσία είναι δύο πολύ σημαντικά όπλα για την βελτίωση της ποιότητας της ζωής μας. Τα δύο αυτά όπλα βελτιώνουν την προσωπική μας θέαση σχετικά με τον κόσμο, τον εαυτό μας και τους γύρω μας. Είναι ιδιαίτερα τρομακτικό πως οι άνθρωποι συνηθίζουμε να είμαστε απαιτητικοί απέναντι στον εαυτό μας αγνοώντας τις ανάγκες του. Είμαστε επιρρεπείς σε αρνητικά συναισθήματα (π.χ. θλίψη, άγχος, στενοχώρια κτλ), ενώ συχνά μεταβιβάζουμε αρνητικές πτυχές του εαυτού μας στους γύρω μας (π.χ. “Είμαι άνθρωπος που συχνάζει σε κακόφημα μέρη! Δεν αναφέρω τη δική μου κακή συνήθεια, αλλά κρίνω την ίδια συνήθεια του φίλου μου”).

Οι άνθρωποι είμαστε πολλές ιστορίες μαζί. Η κάθε ιστορία έχει τη δική της προσφορά στη διαμόρφωση του εσωτερικού μας κόσμου, ενώ το σύνολο των ιστοριών είναι ο ίδιος μας ο εσωτερικός κόσμος. Τα άτομα που συμπρωταγωνιστούν στις ιστορίες μας, μας βοηθούν να επιλέγουμε πάντα το σωστό δρόμο (π.χ. οι γονείς μας μαθαίνουν ηθικές πράξεις ανάμεσα στο καλό και το κακό), υιοθετώντας τους άγραφους νόμους της κοινωνίας για μια ορθολογική συμπεριφορά. Αυτό είναι ιδιαίτερα βοηθητικό καθώς μέσω αυτού ζούμε το εδώ και τώρα ( χαρά, λύπη, θυμό, υπερηφάνεια κτλ). Αλλά είμαστε πράγματι εμείς; Είμαστε αποτέλεσμα δικών μας επιλογών ή είμαστε αποκλειστικά δημιούργημα άλλων (π.χ. των γονέων μας).

Θεραπεύοντας τις πληγές μας…Δαμάζοντας το θηρίο μέσα μας…Αναζητώντας τον αυθεντικό μας εαυτό…

Θεραπεύοντας τις πληγές μας: Αν προσπαθήσουμε να ανακαλέσουμε μνήμες του παρελθόντος θα αντιληφθούμε πως υπάρχουν μνήμες που ανήκουν σε λευκές ζώνες, μνήμες που ανήκουν σε γκρίζες ζώνες και άλλες που ανήκουν σε μαύρες ζώνες. Οι λευκές ζώνες μας έμαθαν τα όμορφα συναισθήματα ενώ οι μαύρες τα άσχημα και κατά συνέπεια, τα εφόδια για να αντιμετωπίζουμε αυτά τα συναισθήματα. Αυτό σημαίνει πως έχουμε πολλή γνώση μέσα μας και πως σε κάθε επόμενη στιγμή την ανακαλούμε. Συνεπώς, όσο κι αν θεωρούμε πως έχουμε επιλέξει τί θα θυμόμαστε και τί όχι, κάνουμε λάθος! Είναι αδύνατον να θυμόμαστε κατ’ επιλογή. Η μόνη διαφορά από άνθρωπο σε άνθρωπο είναι πως κάποιοι καταφέρνουν να χρησιμοποιήσουν πιο αποτελεσματικά τα όπλα που φέρουν στην εσωτερική εργαλειοθήκη τους, ενώ κάποιοι άλλοι όχι. Όμως, το παιδί των ιστοριών μας έχει ανάγκη να ξεφύγει από αυτά και να ζει πλέον χωρίς άγχος και φόβο.

Πώς θα γίνει αυτό; Αν ανακαλέσουμε τις στιγμές που βιώσαμε αρνητικά συναισθήματα αλλά καταφέραμε να βγούμε νικητές ή έστω να νιώσουμε λίγο καλύτερα, σημαίνει ότι κάναμε κάτι διαφορετικό.

Περίπτωση: “Φωνάζω στα παιδιά μου κάθε μέρα όλη μέρα! Με ενοχλεί αφάνταστα αλλά δεν μπορώ να το σταματήσω!”

Ας αναρωτηθούμε: Πότε φώναξα σε κάποιον λίγο λιγότερο έως καθόλου; Τι μ’ έκανε να συγκρατηθώ; Τί σκέφτηκα; Ανακαλύπτω το όπλο μου και το εφαρμόζω σε κάθε επόμενη περίσταση.

Δαμάζοντας το θηρίο μέσα μας: Μέσα μας κουβαλάμε μία ακόμη φιγούρα η οποία ονομάζεται εαυτός. Μάλιστα ο εαυτός μας είναι πιο δύσκολο να δαμαστεί από εμάς, ενώ αποτελεί και τον πιο αυστηρό μας κριτή.

Περίπτωση: Αυστηροί και απαιτητικοί γονείς μπορεί να μεταβιβάζουν στα παιδιά τους έντονη ανασφάλεια, φόβο απόρριψης και αποτυχίας σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο. Στην ενήλικη ζωή το άτομο φοβάται να δεσμευτεί και να αποτύχει γενικότερα, ενώ ο εαυτός του πιέζει περισσότερο με μια εσωτερική να φωνάζει: “Μπορείς και καλύτερα!”. Χρειάζεται πολλή δουλειά και πολύ εσωτερικό διάλογο με τον εαυτό μας για να μπορέσουμε να φέρουμε μια εσωτερική ισορροπία, φέρνοντας τουλάχιστον τον εαυτό μας με το μέρος μας νιώθοντας έτσι λιγότερη πίεση σε ό,τι κι αν κάνουμε.

Αναζητώντας τον αυθεντικό μας εαυτό: Όπως έχουμε ήδη αναφέρει, μέσα μας έχουμε το παιδί όλων των ιστοριών μας. Ένα παιδί με όνειρα, ελπίδες και στόχους. Παράλληλα υπάρχει και ο αυστηρός ενήλικας κριτής-εαυτός που εμποδίζει το παιδί να ζήσει όπως ακριβώς θα ήθελε. Όλα όσα επιθυμούμε και ποθούμε είναι ο αυθεντικός, πραγματικός εαυτός μας, ενώ ό,τι υφίσταται κριτική και λογική επεξεργασία είναι ο κριτής-εαυτός μας. Το αυθεντικό, ωστόσο, αξίζει πάντα περισσότερο. Ας αφεθούμε ακολουθώντας τα θέλω μας και σίγουρα αυτός ο δρόμος θα είναι πολύ πιο δημιουργικός από οποιονδήποτε άλλο δρόμο. Να μην ξεχνάμε μόνο το εξής: όταν κάνουμε μία ελεύθερη επιλογή έχουμε και την απόλυτη ευθύνη αυτής. Μία απλή επιλογή μετά από πολλή λογική επεξεργασία δεν έχει την ίδια βαρύτητα ευθύνης και ίσως γι’ αυτό επιλέγεται από τους ανθρώπους. Αυτό όμως μας κάνει ευτυχισμένους;