Είμαι άνθρωπος, είσαι άνθρωπος, είμαστε άνθρωποι, και ως άνθρωποι είμαστε καλοί αλλά και κακοί…δίκαιοι αλλά και άδικοι…δυνατοί αλλά και αδύναμοι…(κ.ο.κ). Όταν, λοιπόν, έρχεται κάποια στιγμή στη ζωή μας που νιώθουμε αδύναμοι χρειαζόμαστε μία ανώτερη δύναμη στην οποία έχουμε την ανάγκη να απευθυνθούμε. Για κάποιους αυτή η ανώτερη δύναμη είναι η θρησκεία, για κάποιους το σύμπαν, για κάποιους άλλους η τύχη!
Έχουμε ξαναμιλήσει σε προηγούμενο άρθρο για την αποκαλούμενη “αυτοεκπληρούμενη προφητεία”, σύμφωνα με την οποία όταν επιθυμούμε κάτι πολύ ή απεχθανόμαστε κάτι, όλο το σώμα μας ενεργοποιεί εκείνες τις λειτουργίες και τις συμπεριφορές για να το πετύχει ή να το απωθήσει αντίστοιχα. Αυτήν την φορά, ωστόσο, θα προσπαθήσουμε να αποδομήσουμε τον όρο “τύχη”, περνώντας από διάφορα στενά δρομάκια της επιστήμης της ψυχολογίας.
-Η τύχη ωφελεί τους τολμηρούς: κι όμως, δεν πρόκειται για μία τυχαία φράση. Πολλές φορές αποκαλούμε ως “τύχη” διάφορες σημαντικές ευκαιρίες στη ζωή μας που σε άλλους εμφανίζονται (“τυχεροί”), ενώ σε άλλους όχι (“άτυχοι”).
Η αιτία έγκειται στον διαφορετικό τρόπο που ερμηνεύουμε όλα τα γεγονότα γύρω μας και στον τρόπο που τα αντιμετωπίζουμε. Οι “άτυχοι” άνθρωποι, συνήθως, είναι πιο αγχωτικοί, νευρωτικοί και αρκετά απαισιόδοξοι. Το άγχος και γενικά μία πιο απαισιόδοξη όψη της ζωής επισκιάζει πολλά σημαντικά γεγονότα στη ζωή μας. Η κατάσταση αυτή δεν μας επιτρέπει να δούμε καθαρά γύρω μας, και συνεπώς, να πάρουμε τις πλέον ορθές αποφάσεις που πιθανόν να μας κάνουν ευτυχισμένους. Ίσως, αυτή η στάση να απομακρύνει και σημαντικούς ανθρώπους από τη ζωή μας. Αντιθέτως, οι “τυχεροί” διακατέχονται από αισιοδοξία, η οποία προσφέρει δημιουργικότητα και όρεξη για ζωή. Πολλές φορές μας κάνει να υπερτιμούμε τις δυνατότητές μας, αλλά με αυτόν τον τρόπο δεν χάνονται οι ευκαιρίες στη ζωή μας. Η αισιοδοξία, επίσης, μας καθιστά θετικούς σε νέες εμπειρίες και μας κρατά σε διαρκή επαφή με άλλα άτομα και κατά επέκταση, με πολύ ενδιαφέρουσες δυνατότητες.
-Ας εμπιστευτούμε τη διαίσθησή μας: δεν υπάρχει λόγος να υποτιμούμε τα προαισθήματα που μας καλλιεργούνται.
Γιατί όταν “θέλουμε” και είμαστε “θετικοί” απέναντι σε κάτι, η διαίσθησή μας είναι καλή, και το αντίστοιχο συμβαίνει όταν “δεν θέλουμε” ή όταν “πρέπει” να κάνουμε κάτι. Συνεπώς, η διαίσθηση δεν είναι απόλυτα αντικειμενική με τα γεγονότα. Όμως, αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό!
Περίπτωση: Μας δίνεται μία ευκαιρία για μία δουλειά σε ένα γραφείο, όπου τα αφεντικά φαίνονται καλά και συνεργάσιμα, αλλά υπάρχουν κάποια κενά στους όρους συνεργασίας. Παρόλο που τα αφεντικά φαίνονται συνεργάσιμα νιώθουμε περίεργα και ανασφαλείς με όχι και τόσο καλή διαίσθηση, ωστόσο, πρέπει να αποδεχθούμε τη δουλειά γιατί δεν υπάρχει προς το παρόν κάτι καλύτερο. Την αποδεχόμαστε και τελικά αποδεικνύεται λάθος…ένα λάθος που το αποδίδουμε στο κακό τυχερό!
-Όλα θα πάνε καλά, αν όχι, ας μην πάμε και εμείς μαζί τους: θετική σκέψη, στόχους, βαθιά ανάσα και πάμε! Κι αν δεν το καταφέρουμε με την πρώτη προσπάθεια για αυτό υπάρχει και η δεύτερη. Η δύναμη πηγάζει από μέσα μας και όσο πιο γρήγορα το πιστέψουμε αυτό ως μία αλήθεια, τόσο πιο γρήγορα και αβίαστα πια, μέσα από τις αποτυχίες μας θα παίρνουμε τα μαθήματα που κρύβονται και θα γινόμαστε καλύτεροι. Η αποτυχία δεν σημαίνει ότι δεν αξίζαμε την απόλυτη επιτυχία, αλλά ότι αξίζαμε για τη δεδομένη στιγμή ένα μάθημα για να φτάσουμε λίγο πιο κοντά στο τέλειο. Ας αλλάξουμε, λοιπόν, τον τρόπο που ερμηνεύουμε την κακή μας τύχη.
Αλεξία Σταθάκη, Ψυχολόγος ΑΠΘ